Endodonti Nedir?
Endodonti, bir diğer adıyla kanal tedavisi olarak bilinmektedir. Dişin enfekte olması ya da önemli derecede çürümesi nedeniyle hastanın dişine endodonti tedavisi uygulanır. Dişin çekilmesine neden olan sorunların çoğunu ortadan kaldırır ve dişin kurtarılmasını sağlar. Diş için oldukça önemli tedavilerden biri olan endodonti, basit bir şekilde uygulanabilmektedir.
Kanal Tedavisi Nedir? (Endodonti)
Bir kişi kanal tedavisi, yani endodonti yaptıracaksa, diş yapısı hakkında bazı bilgileri öğrenerek; bu tedavinin ne için gerekli olduğunu daha iyi anlamalıdır. Dişin 3 tabakası bulunmaktadır. Bu tabakalardan biri olan pulpa, dişin içerisindeki kök kanalında bulunur. Pulpa, dişi beslemek adına kan damarları ve sinirler ile donatılmış yumuşak bir yapıdadır.
Dişte enfeksiyon oluşmuş ve bu enfeksiyon pulpa tabakasına kadar inmişse, eskiden bu dişin kesinlikle çekilmesi gerekirdi. Çünkü bu dişin geri döndürülmesi imkansızdı. Fakat gelişen teknoloji ve tedavi yöntemleri ile birlikte bu dişin enfeksiyondan arındırılması ve tekrar eski haline dönmesi mümkün hale geldi.
Endodonti işlemi sırasında enfeksiyon kapan pulpanın ve sinirlerin alınması gerçekleştirilecektir. Endodonti sırasında dişin içinde bulunan enfeksiyon temizlenecek ve diş tekrar doldurulacağı için hasta dişini eski halindeki gibi kullanabilecektir.
Diş sinirleri yetişkin insanlarda sadece sıcak ve soğuk hissiyatını yaşattığı için kişinin herhangi bir kaybı olmayacaktır. Buna ek olarak diş kaybedilmek üzereyken kurtarıldığı için büyük bir yarar sağlayacaktır.
Dişin pulpası ve sinir dokusu zarar görmeye başladığı zaman diş parçalara ayrılacaktır. Bu parçalar arasında çoğalan bakteriler, dişin tamamen kaybedilmesini ve diğer dişlerin de zarar görmesine neden olacaktır. Diş çürükleri için endodonti veya başka bir yöntem uygulanmadığı zaman dişin kaybedilmesine ek olarak çene kemiğinin de zarar görmesi muhtemeldir.
Endodonti Ne Kadar Sürer, Endodonti Nasıl Yapılır?
Endodonti yaptırmak isteyen hastanın dişinin durumuna göre tedavi süreci 1 veya 2 seans sürebilmektedir. Bunun yanı sıra dişin hasarı oldukça fazlaysa endodonti, 3 seansta da uygulanabilmektedir.
Endodonti tedavisi, bu alanda uzman olan bir diş hekimi ya da endodontistin yapabildiği işlemler arasındadır. Endodonti alanında uzman olan bir kişiye verilen isim endodontist olmaktadır. Endodontist, daha çok diş siniri ile ilgilenen bir diş hekimi denilebilir.
Diş hekimine giden bir kişiye kanal tedavisi yapılması gerektiği söylenirse, bu kişinin ilk olarak diş röntgeni çektirmesi gerekir. Bu röntgen sayesinde kanal köklerinin nasıl durduğunu ve çene kemiğinde herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığına bakılacaktır.
Bundan sonra işleme geçildiyse, diş hekimi dişinizin etrafını uyuşturması için lokal anestezi yapacaktır. Diş sinirinin enfeksiyon nedeniyle ölmesi yüzünden her zaman lokal anesteziye gerek olmasa da; hastanın rahatlaması için ve acı hissedebilmesi durumuna karşı lokal anestezi yapılmaktadır.
Dişinize endodonti tedavisi uygulanırken, bu bölgenin ıslanmaması için su geçirmeyen bir maddenin dişinizin etrafına kaplandığını fark edeceksiniz. Dişin pulpa katmanına ulaşmak için dişiniz oldukça ince bir şekilde delinecektir.
Dişin içerisinde ve enfeksiyondan etkilenmiş olan her şey doktor tarafından temizlenecektir. Temizleme işleminde bu hasarlı parçaları diş içerisinden çıkarılması sağlanır.
Dişin içerisi temizlenirken dişte olan deliğin genişletilmesi gerekir. Böylece dişin tam anlamıyla temizlenmesi sağlanacaktır. Deliğin genişletilmesindeki bir diğer neden ise, doldurma işleminin daha rahat yapılacak olmasıdır.
Deliği genişletmek için kullanılan alet, törpü işlemi yapacağı için tırnak törpüsüne benzetilebilir. Kanal eğeleme adı verilen bu işlem, dişe büyük zarar vermeden deliği genişletecektir. Dişte lokal anestezi olması ve dişin sinirinin alınması nedeniyle herhangi bir ağrı hissedilmez.
Kanal eğeleme işlemi sonrasında; su ya da sodyum hipoklorit bileşiği kullanılarak ağız içerisinde kalan pislikler temizlenir.
Endodonti tedavisinde diş temizlendikten sonra yapılması gereken son işlem, dişteki deliğin kapatılması olacaktır. Ancak bu konuda diş hekimleri ikiye ayrılmaktadır. Bir taraf dişin temizlendiği gün kapatılması gerektiğini belirtirken diğer taraf ise, dişin kapatılması için temizlik işleminin üzerinden 1 hafta geçmesi gerektiğini söyler.
Bunun nedeni olarak ise; dişte yeni bir enfeksiyon oluşabileceğini, eğer oluşursa müdahale edilmesinin daha kolay olacağı belirtilir.
Diş hekiminiz hangi görüşe sahipse ona göre hareket edecektir. Fakat bazı durumlarda doktorların dişin içerisine enfeksiyon için ilaç koyduğu ve aradan bir süre geçtikten sonra kanalı kapattığı da bilinmektedir.
Eğer temizlik yapıldığı gün diş kapatılmayacak ise, geçici dolgu işlemi yapılmalıdır. Çünkü; dişte bir delik bulunduğu için bu deliğe yemek artığı, içecek ve tükürük kaçması yaşanacaktır. Bu durumun kesinlikle engellenmesi gerekir.
Hastanın dişindeki deliğin kapatılması, hem dişin güçlü olmasını etkilerken hem de oluşabilecek yeni enfeksiyonlar önleyecektir. Diş hekimi, dişe açılan kanalı dolduracaksa, kanalın boyunu ölçecek ve buna göre dolgu malzemesi hazırlayacaktır.
Bu malzeme çubuk şeklinde olmakta ve kauçuk bileşiğinden oluşmaktadır. Ölçülere göre hazırlanan malzeme, kanalın içerisine yerleştirilir. Kanalın içerisinde çıkan fazla kısım olursa, bu kısım ısı yöntemiyle kesilir.
Kanalın en büyük boşluğu bu kauçuk madde sayesinde dolsa bile, kanalın içine herhangi bir sızıntı olma ihtimali bulunmaktadır. Bu yüzden hazırlanan özel karışımla ile kanalın içerisine sızıntı olması kesin olarak engellenecektir.
Eğer sızıntı olursa, hasta için önemli derece diş ağrısı olacaktır. Dişte bulunan hasarın durumuna göre dişe dolgu işlemi uygulandığı da görülmektedir. Dişin çürük kısımları da bu tedavi sayesinde doldurulacaktır.
Endodonti Sırasında Ağrı Olur mu?
İnsanlar, endodonti tedavisi sırasında ağrı olacağını düşünebilir ama kesinlikle böyle bir durum söz konusu değildir. En fazla yaratacağı ağrı; dolgu işleminde olan ağrı kadar olmaktadır. Lokal anestezi uygulandığı için ağrının hissedilmesi en aza indirilecektir. Hastaların endodonti sırasında hassasiyet hissetmesi doğaldır. Bu hassasiyet, pulpanın zarar görmesi nedeniyle oluşmaktadır.
Endodonti Sonrasında Ağrı
Endodonti diş kurtarmanın ve dişte oluşan ağrıyı yok etmenin en çok kullanılan yolu olmaktadır. Bu tedavinin yapıldığı bir hastanın tedaviden sonra ağrı hissetmesi az rastlanan durumlardan biridir. Eğer hasta endodonti tedavisi olmadan önce dişinde ciddi bir şekilde ağrı hissediyorsa, tedavi sonrasında 1 veya 2 günlüğüne hassasiyet yaşayabilmektedir. Ağrı hissettiğiniz durum olduysa, doktorunuza ağrı olduğunu belirterek yardım isteyebilirsiniz.
Endodonti Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Her tedavi işleminden sonra dikkat edilmesi gereken durumlar olduğu gibi endodonti sonrasında da dikkat etmeniz gereken durumlar olmaktadır. Bu durumların neler olduğunu aşağıda yer alan listeden öğrenebilirsiniz:
Çoğu zaman endodonti tedavisi bir seansta bitmemektedir. Bu gibi bir durum yaşadıysanız, diğer seansa kadar bu dişi kullanmamaya çalışın ve ağrı olmaması için aşırı soğuk – sıcak tüketimini azaltın. Endodonti tamamlandıktan sonrası ilk 2 saat boyunca herhangi bir yiyecek veya içecek tüketmeyin. Tedavi tamamen bitmiş bile olsa, dişinizde sızlama gibi sıkıntılar olmaması için birkaç gün boyunca yediklerinizin ve içtiklerinizin aşırı soğuk – sıcak olmamasına özen gösterin.
Tedavi sonrasında dikkat etmeniz gereken en önemli nokta ağız bakımı olmalıdır. Ağız bakımını aksatan bir hastanın başka bir dişinde enfeksiyon ve çürük görmesi muhtemeldir. Ağız bakımı için diş fırçası, diş ipi ve antiseptik gargara kullanımı gereklidir. Diş ipi kullanımını çoğu kişi önemsemese bile, dişlerin çürümemesi için oldukça etkili bir bakım yöntemidir.
